ဥေရာပနဲ႔ အာရွ စီးပြားေရး အလားအလာ ထိုးက်ဆဲ

ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒန္ ဘေရာင္း (၂၀၀၈)

အာရွက စေတာ့ရွယ္ယာ ေစ်းကြက္ေတြမွာ ေသာၾကာေန႔က အတက္ေရာအက်ေရာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ဥေရာပဘက္က စေတာ့ ေစ်းကြက္ေတြက ေစ်းေတြ က်ဆင္းခဲ့ပါတယ္။ ေရနံစိမ္း ေစ်းက ၅ ႏွစ္အတြင္း အနိမ့္ဆံုး က်ဆင္းသြားၿပီး ဒီလို ေရနံစိမ္း ေစ်း အလားအလာမေကာင္းတာေၾကာင့္လည္း ရွယ္ယာေစ်းကြက္ေတြ ပိုၿပီး က်ကုန္ၾကပါတယ္။ ဒီကမၻာ့စီးပြားေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လန္ဒန္က ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ တြမ္ေရးဗားစ္ (Tom Rivers) သတင္းေပးပို႔ ထားတာကို မေအးသႏၱာေက်ာ္ က တင္ျပထားပါတယ္။

စြမ္းအင္အစုရွယ္ယာ ေစ်းေတြက်ဆင္းလို႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ ထိတ္လန္႔ၿပီး ဥေရာပ အစုရွယ္ယာေစ်းေတြ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ က်ဆင္းသြားျပန္ပါတယ္။ အေစာပိုင္းကေတာ့ အာရွက ဗဟိုဘဏ္က သူ႔ရဲ႕ ပင္မအတိုးႏႈန္းကို ၀.၁ % ေလ်ာ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၀ အထိ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေလ်ာ့က်တာကို ရင္ဆုိင္ရမယ္လို႔ အစိုးရက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ စီးပြားေရး ျပႆနာက ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သြားၿပီးေတာ့ ထိခိုက္ခဲ့တာပါ။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ နံပါတ္တစ္ ကားကုမၸဏီ ျဖစ္တဲ့ တိုယိုတာ ဟာ ကုမၸဏီ ရဲ႕ ပထမဦးဆံုး အရႈံးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမႈကို လာမယ့္ သီတင္းပတ္မွာ ေၾကညာမယ္လို႔ ဂ်ပန္ သတင္းေတြမွာ ပါရွိပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံထုတ္ ကုန္ပစၥည္းေတြ ျပည္ပမွာ ပိုေစ်းႀကီးလာေစတဲ့အခ်က္ ျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ ယန္း ေငြေၾကးတန္ဖိုး အမ်ားႀကီး ျမင့္တက္လာလို႔ တိုယိုတာ ကားအေရာင္းဟာ တခ်ိန္ထိုး က်ဆင္းသြားခဲ့ရပါတယ္။ ေရွ႕မွာ ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ရဦးမယ္ ျဖစ္တယ္၊ အခု ႀကံဳေနရတဲ့ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈကေန လြတ္ေျမာက္ႏိုင္တဲ့ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းက တကမၻာလံုး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့နည္းပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ၿဗိတိန္အစိုးရရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆံုးလပတ္အျဖစ္ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒန္ဘေရာင္း (Gordon Brown) က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။



“၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကရတယ္ ဆိုေတာ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြ စုေပါင္းၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကရမယ့္ ႏွစ္၊ ကုံလံုႁကြယ္၀တဲ့ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ရင္းနဲ႔ မိသားစုေတြ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို တကယ္ ကူညီရမယ့္ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားက် ကာလမွာလည္း အနာဂတ္အတြက္ ဆက္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ အနာဂတ္မွာ ပိုၿပီး အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေပၚထြက္လာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

မစၥတာ ဘေရာင္းကပဲ ဆက္ေျပာသြားတာက ၿဗိတိန္ေရာ၊ တျခား ႏုိင္ငံေတြေရာက ဒီက်ပ္တည္းတဲ့ စီးပြားေရးကာလကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥေတြကို လုပ္ေဆာင္ထားၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ အက်ိဳးအျမတ္ကို ျမင္ရဖို႔ေတာ့ အခ်ိန္တခု ေပးရဦးမယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။

“ဟုတ္ပါတယ္။ ကမၻာ့စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈရဲ႕ ဓါးစားခံ ျဖစ္ရတာ က်ေနာ္တို႔ ကံဆုိးတာပါပဲ။ ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္း ကေန စီးပြားေရးနဲ႔ တျခား အပိုင္းေတြကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ထိခုိက္ကုန္တာလည္း ကံမေကာင္းပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အခုဆို အတိုးႏႈန္းကိုလည္း ေလ်ာ့ခ်ေပးၿပီးၿပီ။ စီးပြားေရး စနစ္ႀကီးထဲကို ေငြေတြလည္း သြတ္သြင္းေပးၿပီးၿပီ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေျခအေန ေကာင္းပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးဟာ အင္အားေကာင္းတဲ့ စီးပြားေရးပါ။ ဓါတ္ဆီေစ်း က်တယ္။ စားေသာက္ကုန္ေတြကလည္း ေစ်းက်တယ္။ ဒီေတာ့ လူအမ်ားႀကီးရဲ႕ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ျမင့္တက္လာတာ လာမယ့္လပိုင္းေတြမွာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ျမင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။”

ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဂၚဒန္ဘေရာင္း ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာင္စာဆီေစ်းက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၆ လအတြင္းမွာ ေရနံစိမ္းတစည္ကို ေဒၚလာ ၁၅၀ ေလာက္ကေန ေဒၚလာ ၄၀ ေလာက္အထိ က်ဆင္းသြားေပမယ့္ ဒီေလာင္စာဆီေစ်းဟာ အတက္အက် ျမန္တာမိုလို႔ သတိထားရမယ့္ကိစၥပဲ ျဖစ္ေနဦးမယ္လို႔ မစၥတာ ဘေရာင္းက သတိေပးပါတယ္။

ကမၻာ့စီးပြားေရးမွာ အဆိုးဆံုးအေျခအေန ေရွ႕မွာ ႀကံဳရဦးမယ္လို႔ ထိပ္တန္းဘဏ္အဖြဲ႔အစည္းတခုရဲ႕ ခန္႔မွန္းမႈကလည္း မႈန္၀ါး ေနတဲ့ စီးပြားေရးျမင္ကြင္းေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ အေရာင္ ျပယ္ေစသလိုပါပဲ။ ကမၻာ့စီးပြားေရးဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ၂ % ဖြံ႔ၿဖိဳးခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၀.၄ % က်ံဳ႕ သြားမယ္လို႔ ကမၻာေပၚက အဓိက ဘဏ္ႀကီးေတြနဲ႔ ဘ႑ာေရးအဖြဲ႔အစည္း ၃၇၅ ခုကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ IMF ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးအဖြဲ႔ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ အခုအေျခအေနဟာ ေခတ္သစ္စီးပြားေရး သမိုင္းမွာ အျပင္းထန္ဆံုး တကမၻာလံုး တၿပိဳင္နက္ စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ IMF ရဲ႕ ဦးေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး က ေျပာပါတယ္။

၁၉၃၀ ခုႏွစ္ စီးပြားေရး ပ်က္ကပ္မႈႀကီးေနာက္ပိုင္း ႀကံဳရတဲ့ အဆိုးဆံုး ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္တဲ့ အခု စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ယူရို ေငြေၾကးသံုးစြဲတဲ့ ဥေရာပ ၁၅ ႏိုင္ငံနဲ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ လက္ရွိ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္မႈနဲ႔ ႀကံဳေနရတဲ့ စီးပြားေရးအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေတြဟာ ၁.၄ % စီးပြားေရး က်ံဳ႕ သြားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။